%0 Journal Article %T مطالعۀ تطبیقی آموزۀ «بداء» در اندیشۀ میرداماد و صدرالمتألهین %J فصلنامه تحقیقات کلامی %I انجمن کلام اسلامی حوزه علمیه %Z 2345-3788 %A کاوند, علیرضا %A رضایی هفتادر, حسن %A اسماعیلی, محمدعلی %D 2018 %\ 08/23/2018 %V 6 %N 21 %P 7-26 %! مطالعۀ تطبیقی آموزۀ «بداء» در اندیشۀ میرداماد و صدرالمتألهین %K بداء %K نسخ %K قضا و قدر %K لوح محفوظ %K لوح محو و اثبات %K میرداماد %K صدرالمتألهین %R %X آموزۀ «بداء» از مسائل مهم در حوزۀ ارتباط حادث با قدیم بوده و با توجه به امتناع تغییر در ذات الهی و علم ذاتی الهی، همواره حقیقت بداء در هاله‌ای از ابهام بوده است. پژوهش حاضر به مطالعۀ تطبیقی این آموزه در اندیشۀ میرداماد و صدرالمتألهین، پایه‌‌گذاران حکمت یمانی و حکمت متعالیه پرداخته است. از رهگذر این جستار، مشخص می‌‌شود که در اندیشۀ میرداماد، بداء در حوزۀ امور تکوینی بوده و بیان‌‌گر محدودیت زمان افاضه از جانب علت است. قلمرو آن، عالم ماده است؛ عالم دهر و سرمد بداء نمی‌‌پذیرند. صدرالمتألهین با جامع‌‌نگری به تبیین بداء ثبوتی و اثباتی پرداخته است: بداء ثبوتی، وقوع محو و اثبات در نفوس جزئی افلاک ـ به عنوان مرتبه‌‌ای از مراتب علم الهی ـ است. بداء اثباتی، اتصال نفوس انبیا و اولیا به نفوس جزئی افلاک و دریافت دو خبر متفاوت در یک موضوع است. %U https://www.tkalam.ir/article_38947_8306b940ecf1d8600d8ef95da01a83bb.pdf