TY - JOUR ID - 38905 TI - زمینه‌های ­تاریخی و علمی گرایش شریف ­مرتضی به نظریۀ ­«صرفه» JO - فصلنامه تحقیقات کلامی JA - FTK LA - fa SN - 2345-3788 AU - احمدنژاد, امیر AU - محمدزاده, عاطفه­ AD - استادیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه اصفهان AD - دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث پردیس فارابی دانشگاه تهران Y1 - 2017 PY - 2017 VL - 5 IS - 16 SP - 65 EP - 84 KW - صرفه KW - سید مرتضی KW - اعجاز قرآن KW - رویکرد DO - N2 -   سید مرتضی، ادیب و متکلم نام‌دار شیعه، از قائلان به نظریة­ «صرفه» است. او به اقتضای شرایط محیطی­ و با آگاهی از ویژگی­های صرفه، آن را برگزید. برخورد با بحران اشکال­گیری یهودیان و مسیحیان غیرعرب در بحث اعجاز قرآن، مباحثات کلامی ‌مکاتب ­اسلامی ‌در تبیین وجوه اعجاز و ایجاد فضای آزاد در این نوع مجادلات، از مهم‌ترین عوامل تاریخی گزینش این نظریه از سوی او به­ شمار می­رود. تأملات ادبی و کلامی ‌سید، اعم از لزوم تکیه بر معیارهای غیرذوقی در سنجش بلاغت قرآن، پیچیدگی تفهیم امتناع هماوردی با قرآن در تقریرهای اعجاز بیانی و عمومیت فهم‌پذیری صرفه نیز، در انتخاب این نظریه از سوی او تأثیر بسزایی داشته ­است. نوشتار حاضر می­کوشد تا ضمن بررسی منشأ طرح این نظریه در عصر سید مرتضی، زمینه­های تاریخی و علمی رویکرد وی را مورد تحلیل قرار دهد.     UR - https://www.tkalam.ir/article_38905.html L1 - https://www.tkalam.ir/article_38905_d8da4c8683627148ac5dd1d76e1955eb.pdf ER -