انجمن کلام اسلامی حوزه علمیهفصلنامه تحقیقات کلامی2345-37883920150823انگاره عقلانیت، معنویت، دینداری- دفاع از همنشینی71638800FAسیدعلی طالقانی١. ﻋﻀﻮ ھﯿﺄت ﻋﻠﻤﯽ ﻣﺮﮐﺰ ﺗﺨﺼﺼﯽ آﺧﻮﻧﺪ ﺧﺮاﺳﺎﻧﯽ (مشهد)Journal Article20200329به ادعای برخی روشنفکران معاصر، عقلانیت و معنویت از نیازهای غیرقابل چشمپوشی بشر است، در حالی که دینداری نه تنها از نیازهای بشر نیست، که خود مانعی است بر سر راه تأمین برخی از آنها. دینداری با عقلانیت قابل جمع نیست، و چون نمیتوان از عقلانیت چشم پوشید، لاجرم باید از معنویتِ دیندارانه دست شست. در این مقالۀ کوتاه، تنها به بررسی یک بخش از این ادعا میپردازیم: ادعای امتناع جمع دینداری و عقلانیت. توضیح خواهیم داد که دینداری، به معنی عام کلمه، نسبت به عقلانیت و عدم عقلانیت خنثاست؛ اگرچه دینداری، مستلزم اطاعت محض هست، مستلزم اطاعت کورکورانه و بیمبنا نیست؛ و آنچه با عقلانیت ناسازگار است، اطاعت کورکورانه و بیمبناست و نه اطاعت محض.<br /><br /><br />https://www.tkalam.ir/article_38800_becc87d8c48bf92b8d4c37ac6925ef15.pdfانجمن کلام اسلامی حوزه علمیهفصلنامه تحقیقات کلامی2345-37883920150823کاربست عقل دراستنباط آموزه های کلامی از دیدگاه فاضل مقداد173238801FAرضا برنجکاراستاد دانشگاه نهرانمهدی سالکیدانشجوی دکتری دانشگاه تهرانJournal Article20200329بررسی روشی علم کلام، از جمله مباحث مورد نیاز جامعۀ علمی امروز است که تاکنون چندان مورد توجه نبوده است. متکلمان امامیه از دو روش عقلی و نقلی برای استنباط آموزههای دینی و دفاع از آن استفاده کردهاند. این مقاله با رویکرد تحلیلی دربارۀ آثار کلامی فاضل مقداد، به بررسی این مسئله میپردازد که او از چه کاربستهایی از عقل در استنباط آموزههای کلامی استفاده میکرد. فاضل مقداد از عقل هم به عنوان منبع و هم به عنوان ابزاری در خدمت نقل استفاده میکند. پرکاربردترین روش عقل نظری در استنباط آموزهها، کشف استلزامات، و در عقل عملی، حسن و قبح عقلی است. فاضل مقداد از کارکرد استنباطی عقل در محدودۀ نقل، با استفاده از روشهای توصیف و اعتباربخشی به نقل، و همچنین پاسخگویی به شبهات بهره میبرد.<br /><br /><br />https://www.tkalam.ir/article_38801_f7b83b09fd72c2c667d60f6dc1c54dbc.pdfانجمن کلام اسلامی حوزه علمیهفصلنامه تحقیقات کلامی2345-37883920150823بررسی و نقد دیدگاه دکتر عابد الجابری درباره مهدویت335038802FAحمزه علی اسلامی نسبداﻧﺶ آﻣﻮﺧﺘﻪ ارﺷﺪ اﺧﻼق داﻧﺸﮕﺎه ﻗﻢ.علیرضا آل بویهاﺳﺘﺎدﯾﺎر ﭘﮋوھﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم و ﻓﺮھﻨﮓ اﺳﻼﻣﯽJournal Article20200329«دکتر محمد عابد الجابری» از متفکران معاصر جهان عرب است که توانست با تألیفات متنوع و بسیار خود جایگاه قابل توجهی در جهان عرب و غرب به دست آورد. وی برای برونرفت از بحران هایی که جهان عرب در آنها غوطه ور است، به بررسی میراث های پنجگانۀ ایرانی، یونانی، صوفیانه، اسلامی خالص و عربی خالص پرداخت و معتقد شد که تمام عقبماندگیهای جهان عرب ریشه در تفکرات میراث ایرانی (اردشیر) داشته و افرادی مانند عبدالله بن سبأ، مختار و یمنی ها توانستند با نفوذ در اسلام، آموزه های ایرانی و اسرائیلیاتی مانند مهدویت، رجعت، وصایت و... را در قالب تشیع در بین مسلمانان رواج دهند. در این مقاله تنها مسئله «مهدویت» با توجه به اهمیت آن، در اندیشۀ جابری دنبال میشود و ضمن گزارشی دقیق از اندیشۀ مهدویت در آثار عابد جابری، خطاها، لغزش ها، ادعاهای فاقد سند و پیشداورهای ناقص او تماماً بر اساس منابع اصیل اهلسنت نشان داده می شود.<br /><br /><br />https://www.tkalam.ir/article_38802_2ae89c45e0a5975ef27c72ac278368fb.pdfانجمن کلام اسلامی حوزه علمیهفصلنامه تحقیقات کلامی2345-37883920150823معنای زندگی، ضرورت و کارکرد نبوت516638803FAمحمدمهدی قائمی امیریﻋﻀﻮ ھﯿﺄت ﻋﻠﻤﯽ ﺟﺎﻣﻌﺔاﻟﻤﺼﻄﻔﯽ اﻟﻌﺎﻟﻤیهJournal Article20200329نبوت، نقشی اساسی در معنابخشی به حیات بشر دارد و این حرکت صرفاً در انحصار نبوت و انبیاست. هیچ مکتب بشری و نیز نیروی عقلی توانِ آن ندارد که زندگانی جدیدی را پس از مرگ به تصویر کشیده و آن را به بشر ارائه کند؛ برای دنیا نقش مقدمی در تأمین سعادت ابدی و اخروی قائل شده و بدین ترتیب زندگی را هدفمند سازد؛ امید و نشاط به زندگی را افزایش داده و با راه کارهایی معنابخش به زندگی از قبیل تفسیر واقعبینانۀ مرگ و شرور، به حیات او امید بخشد؛ با توصیه به عدم وابستگی به دنیا و آرامش در سایۀ اتصال به مبدأ اعلا از او رفع غربت کرده و اضطرابات درون را فرو نشاند؛ با تثبیت نظام خانواده و ایجاد همبستگی اجتماعی و رفع اختلافات قومی و نژادی، حیات هدفمند جمعی را برای او رقم زده و او را قرین کمال و سعادت مطلوب سازد.<br /><br /><br />https://www.tkalam.ir/article_38803_5a9fe480b1d94cb264f58d49c7301f08.pdfانجمن کلام اسلامی حوزه علمیهفصلنامه تحقیقات کلامی2345-37883920150823کاربست رسول ونبی درعقایداسلامی678838804FAعبدالمجید طالب تاشاﺳﺘﺎدﯾﺎر داﻧﺸﮕﺎه آزاد اﺳﻼﻣﯽ، واﺣﺪ ﮐﺮج.Journal Article20200329نحوه گویش قرآن در نامآوریِ پیامبران با دو عنوان «رسول» و «نبی»، خاستگاه اظهار نظر عالمان مسلمان دربارۀ تفاوت آن دو شده است. این مسأله را در آیات، روایات و متون کلامی بررسی کردیم. از گویش قرآن، همسانانگاری این دو مفهوم به دست آمد. روایتهایی از ائمه علیهم السلام یافتیم که نبی، صدای فرشته را میشنود یا در خواب مشاهده میکند، اما رسول در بیداری هم میبیند؛ لذا ارتباط آنها عموم و خصوص مطلق است. از مقطعی که آثار آن را در قرن سوم یافتیم، شهرت یافته که ارتباط آنها عموم و خصوص مطلق با معیار شریعت، کتاب و معجزه است. منشأ این تفاوتگذاری جدید، نوع مأموریت و مبانی قول ائمه علیهم السلام است؛ که البته همچنان با مخالفت برخی متأخران مواجه است. آیۀ الله مصباح یزدی بر اساس قول علامه طباطبائی، تفاوت را در اتمام حجتِ رسول دانسته که استدلال ایشان را ناکافی یافتیم.<br /><br /><br />https://www.tkalam.ir/article_38804_347be2070f32335dbb720f149c2b1c1d.pdfانجمن کلام اسلامی حوزه علمیهفصلنامه تحقیقات کلامی2345-37883920150823مولفه های بنیادین امامت در نامههای معصومان8910838805FAعلی راداﺳﺘﺎدﯾﺎر داﻧﺸﮕﺎه ﺗﮭﺮان (ﭘﺮدﯾﺲ ﻓﺎراﺑﯽ)فاطمه شریعتیداﻧﺸﺠﻮی دﮐﺘﺮای ﻋﻠﻮم ﻗﺮآن و ﺣﺪﯾﺚ داﻧﺸﮕﺎه اﺻﻔﮭﺎن.Journal Article20200329میراث مکتوب معصومان علیهم السلام از آن روی که به بیان و بنان خود ایشان نگاشته شده، از اهمیتی دوچندان در اکتشاف دیدگاه اهلبیت علیهم السلام در ساحتهای گوناگون معرفت دینی برخوردار است. این نگاشتهها، سنجۀ عیار ارزیابی سایر گزارهها و متون نیز به شمار میآیند. نامههای معصومان، از جمله میراث مکتوب و لکن مغفولی است که چندان در مطالعات امامتپژوهی شیعی مورد واکاوی قرار نگرفته است. در این پژوهه، ابعاد امامت با تکیه بر نامههای امام علی علیهم السلام تا امام باقر علیهم السلام تحلیل شده است. برابرِ این نصوص مکتوب، امامت یک مفهوم چندبُعدی است که این ابعاد از یکدیگر قابل انفکاک نیستند. لازمۀ پیشوایی امت، دارا بودن اوصاف الاهی، اتصاف به پیامبر و بهرهمندی از صفات شخصی بارز است.<br /><br /><br />https://www.tkalam.ir/article_38805_35fbf39b8a7e2c08bf001d152b2f6ff8.pdfانجمن کلام اسلامی حوزه علمیهفصلنامه تحقیقات کلامی2345-37883920150823تجسم، تمثل و رویت جن از منظر عقل و نقل10912838806FAسیدغلام عباس موسوی مقدم١. ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﻲ ارﺷﺪ رﺷﺘﻪ ﮐﻼم، ﻣﻮﺳﺴﻪ آﻣﻮزﺷﻲ ﭘﮋوھﺸﻲ اﻣﺎم ﺧﻤینی(ره)محمد جعفریاﺳﺘﺎدﯾﺎر ﻣﻮﺳﺴﻪ آﻣﻮزﺷﻲ ﭘﮋوھﺸﻲ اﻣﺎم ﺧﻤﯿﻨﻲ(ره)Journal Article20200329جن موجودی است مادی و جسمانی، اما با جسم لطیف که اصل اوّلی در خلقت آنها این است که نامرئی باشند، اما در مواقعی در کالبدهای مختلف، متمثل و متجسم میشوند. تمثل جن به این معناست که در قوۀ حس و ادراک انسان به صورتهای مختلفی مرئی شوند، بدون آنکه تبدل ماهیتی صورت بگیرد. و تجسم جن به این معناست که جن همچون انسان دارای کالبد جسمانی شود که قابل لمس و اشاره با حواس باشد و فضا را اشغال کند.<br /> از آیات و روایات اسلامی به دست میآید، جنیان میتوانند متمثل و حتی متجسم و قابل رؤیت شوند و مصادیق فراوانی که در نقل وارد شده است، هم تمثل و هم تجسم جن را اثبات میکند. از نظر عقلی نیز با توجه به مادۀ اولیه خلقت جنیان، میتوان این موضوع را اثبات کردhttps://www.tkalam.ir/article_38806_309bf10e328f49639a13d0f898dc9679.pdfانجمن کلام اسلامی حوزه علمیهفصلنامه تحقیقات کلامی2345-37883920150823خلاصة المقالات باللغة العربیة12913538807FAحیدر مسجدیJournal Article20200329https://www.tkalam.ir/article_38807_028ae7549aa0447579d8067af72a304a.pdfانجمن کلام اسلامی حوزه علمیهفصلنامه تحقیقات کلامی2345-37883920150823ترجمه چکیده مقالات به انگلیسی13614238808FAسید لطف اله جلالیJournal Article20200329https://www.tkalam.ir/article_38808_d1c17a3b7c810fbfe31d2dc2c3ea3928.pdf