پژوهشگر پژوهشگاه قرآن و حدیث (پژوهشکده کلام اهل بیت علیهم السلام)
چکیده
ابن راوندی در دورهای، معتزلی بوده و سپس به امامیه گرایش پیدا کرده است. نوشتار حاضر بر آن است به این مسئله بپردازد که ابنراوندی در چارچوب کدامیک از گرایشهای فکر امامی، مذهب امامیه را پذیرفت؛ و آیا او با توجه به گرایشات اعتزالیاش به نوعی، روش و محتوای اندیشۀ معتزله را در کلام امامیه وارد و ادبیات خاصی را در کلام امامیه ایجاد کرد، یا اینکه صرفاً با جریان عمومیِ کلام امامیۀ پیش از خود همراه شد؟
با هدف روشن شدن وضعیت کلام شیعه در طول سدۀ سوم هجری و همچنین آشکار کردن وضعیت اندیشۀ امامیه میان دو مدرسۀ کلام امامیه در کوفه و بغداد، با روش مقایسۀ اندیشههای ابن راوندی با هشام بن حکم، به عنوان نمایندۀ شاخص کلام امامیه در کوفه، این فرضیه پیگیری شد که ابن راوندی را میتوان ادامه دهندۀ منهج کلامی امامیه در کوفه دانست. به نظر میرسد، ابن راوندی در تقابلی غیرخصمانه با معتزله تلاش کرد از طریق احیای مدرسۀ کلام امامیه در کوفه، منظومۀ معرفتی امامیه را تبیین کند.