%0 Journal Article %T بررسی و تحلیل نظریّه نفی صفات در مدرسه کلامی حلّه %J فصلنامه تحقیقات کلامی %I انجمن کلام اسلامی حوزه علمیه %Z 2345-3788 %A زارع پور, محسن %D 2023 %\ 02/20/2023 %V 10 %N 39 %P 69-87 %! بررسی و تحلیل نظریّه نفی صفات در مدرسه کلامی حلّه %K نفی صفات %K مدرسه حلّه %K نیابت ذات از صفات %K صفات اعتباری %K عالم لذاته %R %X دیدگاه نفی صفات از ذات خداوند سبحان، یکی از نظریّات در بحث وجودشناسی صفات الهی است. این نوشتار، به­دنبال بررسی و تحلیل این نظریّه در مدرسه کلامی حلّه با تمرکّز بر آثار اندیشمندان برجسته این مدرسه، یعنی خواجه نصیرالدین، محقّق حلّی، ابن­میثم بحرانی، علّامه حلّی، فخر المحقّقین و فاضل مقداد است. علاوه بر تصریح به نفی صفت در کلام برخی از این متکلّمان و نبودِ آثار قابل­توجّهی از نظریّه عینیّت در این مدرسه، با تحلیل نظریّه­های اعتباری­دانستن صفات، نفی وساطت صفات در ترتّب آثار بر ذات، تقریر نیابتی از رابطه ذات و صفات، تفسیر سلبی، کارکردی و فعلی از صفات ذاتی، در مدرسه حلّه، می­توان به این نتیجه رسید که گرایش غالب در این مدرسه، دیدگاه نفی صفات است. تنافی اثبات صفت با آموزه توحید ذاتی، به­معنای نفی تعدّد در ذات و نفی ترکیب، تحلیل ماهیّت صفت و حکم به اتّحاد وصف و صفت و نیز روایات نفی صفت، استدلال‌هایی هستند که دیدگاه نفی صفات در مدرسه حلّه از آن‌ها بهره‌می‌برد. به نظر می‌رسد که نفی صفت در مدرسه حلّه نسبت به مدرسه بغداد، شفافیّت و صراحت بیشتری داشته است. تصریح به نفی صفت، تفسیر نیابتی از نفی صفات، تمسّک به بیان تمثیلی برای تفهیم بیشتر نفی صفت، تأکید بر ادبیّات تعبیری­بودن اسما و صفات الهی، تأکید بر ملازمه الهیات سلبی و نفی صفت و نیز رونمایی رسمی از اعتباری­بودن صفات، از نقاط برجسته و چشم‌‌گیر این مدرسه کلامی است. %U https://www.tkalam.ir/article_704644_74eedf70b15c451e7a6f9298ee4528cf.pdf