TY - JOUR ID - 38767 TI - تبیین ادله‌ی قرآنی متکلمان در مسأله‌ی إستطاعت JO - فصلنامه تحقیقات کلامی JA - FTK LA - fa SN - 2345-3788 AU - رحیمی, جعفر AD - دانشجوی دکتری دانشگاه ادیان و مذاهب، و پژوهشگر پژوهشگاه قرآن و حدیث (پژوهشکده کلام اهل بیت علیهم السلام) Y1 - 2014 PY - 2014 VL - 2 IS - 5 SP - 73 EP - 92 KW - استطاعت کلامی KW - ادلۀ قرآنی استطاعت KW - معتزله KW - اشاعره KW - شیعه KW - ماتریدیه KW - اهل حدیث DO - N2 - هر کدام از طرف‌داران استطاعت مع‌الفعل و استطاعت پیش از فعل، برای اثبات نظریۀ خویش به قرآن استناد کرده‌اند. این مقاله با روش توصیفی ـ تحلیلی و با استناد به آثار متکلمان، به بررسی و نقد ادلۀ قرآنی متکلمان مذاهب مختلف کلامی پرداخته است. متکلمان معتزلی با استناد به آیه‌هایی مانند: أَنْ أَلْقِ عَصاک، که ظاهر در قدرت داشتن پیش از فعل است، به استطاعت پیش از فعل‌ قائل شدند. اهل حدیث و اشاعره با پذیرش تکلیفِ مالایطاق و با استناد به آیه‌هایی مانند: لَوِ اسْتَطَعْنا لَخَرَجْنا مَعَکُمْ، استطاعت مع‌الفعل را گردن نهادند. ماتریدی نیز با آنان هم‌داستان است، مگر در پذیرش تکلیف مالایطاق. در میان متکلمان امامیه، هردو قول استطاعت پیش از فعل و مع‌الفعل طرف‌دارانی داشته است. به نظر می‌رسد، قرآن تصریحی به هیچ‌کدام از دو نظریۀ مذکور ندارد و استناد متکلمان به قرآن، همراه با تأویل و تحمیل نظریه بر آیات بوده است. UR - https://www.tkalam.ir/article_38767.html L1 - https://www.tkalam.ir/article_38767_091bbd513591aa85bf19430011020b9f.pdf ER -