TY - JOUR ID - 38907 TI - منابع معرفت از دیدگاه قاضی عبدالجبار معتزلی JO - فصلنامه تحقیقات کلامی JA - FTK LA - fa SN - 2345-3788 AU - سلطانی, حسین AD - دانش آموخته حوزه علمیه اصفهان و کارشناس ارشد فلسفه و کلام دانشگاه اصفهان Y1 - 2017 PY - 2017 VL - 5 IS - 16 SP - 101 EP - 114 KW - منابع معرفت KW - عقل KW - معتزله KW - قاضی عبدالجبار DO - N2 - قاضی عبدالجبار از چهره‌های معروف کلام معتزلی است که در حوزۀ «معرفت‌شناسی» آرای قابل ملاحظه‌ای دارد. در نظام کلامی عبدالجبار، مسائل مطرح‌شده در مباحث علم و معرفت و به طور کلی در مباحث کلامی، دارای ترتیب منطقی و استنتاجی است، به طوری که قضایای قبلی پایه و اساس قضایای بعدی و گزاره‌های بعدی محصول و نتیجۀ گزاره‌های پیشین است. افکار و اندیشه‌های معرفتی و کلامی قاضی، ریشه در یک سلسله منابع معرفتی دارد؛ منابعی همچون: حواس ظاهری، عقل، علوم ضروری، دلیل وحیانی و تقلید که در بین آن‌ها، عقل به معنای قوۀ تفکر نزد قاضی به عنوان منبعی مستقل و ابزاری بسیار مهم برای شناخت مطرح بوده، به طوری که وی تنها راه رسیدن به معرفت خداوند را نظر و تفکر، یعنی همان راه عقل می‌داند. از نظرگاه قاضی، علم به مدرکات که نتیجۀ ادراک حسی است، پیش‌درآمد علم ضروری و علم ضروری خود از راه استدلال عقلی، پیش‌درآمد علم اکتسابی است. UR - https://www.tkalam.ir/article_38907.html L1 - https://www.tkalam.ir/article_38907_ce851e38ea828161e8832455056bdd37.pdf ER -