TY - JOUR ID - 39922 TI - سه یار فلسفی برای نفی اختیار و چاره‌جویی عقیمِ فلسفی برای اثبات اختیار JO - فصلنامه تحقیقات کلامی JA - FTK LA - fa SN - 2345-3788 AU - حیدرپور, احمد AU - فیاضی, غلامرضا AD - سطح چهارم حوزۀ علمیه و دانشیار مؤسسه آموزشی ـ پژوهشی امام خمینی ره AD - سطح چهارم حوزۀ علمیه و استاد مؤسسه آموزشی ـ پژوهشی امام خمینی ره Y1 - 2019 PY - 2019 VL - 7 IS - 24 SP - 25 EP - 46 KW - ضرورت علّی ـ معلولی KW - وجوب بالغیر KW - وجوب بالقیاس KW - علت غائی KW - استحالۀ ترجیح بلامرجّح KW - اختیار فلسفی KW - کلامی DO - N2 - «اختیار» به معنای تمکّن از فعل و ترک، از سویی با سه قاعدۀ فلسفی: «ضرورت علّی ـ معلولی»، «علت غائی، علت فاعلیتِ فاعل است» و «استحالۀ ترجیح بلامرجّح» ناسازگار است؛ و از سوی دیگر، چون از نظر فیلسوفان یک معنای امکانی است، محال است وصف واجب تعالی واقع شود. چاره‌جویی فیلسوفان برای حل این مشکل، معرفی معنای دیگری برای اختیار است که به «معنای فلسفی اختیار» شهرت دارد. ولی افزون بر آن‌که معنای فلسفی اختیار، توالی فاسدی به دنبال دارد که خود فیلسوفان هم به آن ملتزم نیستند، روش آنان در رفع تعارضِ یادشده، مخالف اصول و مبانی منطقی است، زیرا در صورت تعارض دو شناخت بدیهی و نظری، حکم منطقی، طرد شناخت نظری یا دست‌کم تردید در آن و بررسی مجدد دلایل آن است. هدف اصلی از این نوشتار آن است که با بیان صریح این ناسازگاری و تنبیه بر عقیم بودن چاره‌جویی فیلسوفان، ضرورت بازنگری در اصول و قواعد فلسفی یادشده را اثبات کند. UR - https://www.tkalam.ir/article_39922.html L1 - https://www.tkalam.ir/article_39922_960dcac4b7b70040fd4dea53bac81100.pdf ER -