هیئت علمی پردیس فارابی، گروه شیعه‌‌شناسی و عضو پیوسته انجمن علمی کلام اسلامی
چکیده
دانش کلام با سه وظیفه و رسالت مهمّ تبیین مفاهیم وگزاره‌‌های اعتقادی، پاسخ به شبهات و تأمین پیش‌‌نیاز دانش‌‌های دینی در طول تاریخ در پی تلاش متکلّمان به تحقّق پیوسته و در آثار کلامی متعدّد و متنوّعی عرضه شده و مانند دیگر دانش‌‌ها، گاه موانعی به شکل بالفعل یا بالقوه آن را تهدید کرده و یا عواملی زمینۀ رشد و ارتقای آن را فراهم آورده است. بدیهی است شناخت کاستی نشان از حیات مستمر و پایایی و تشخیص آسیب‌‌ها، مقدمۀ احیا، تکامل و پیشرفت است. با تشخیص کاستی‌‌ها می‌‌توان به تناسب، راهکارهای بایسته‌‌ای ارائه داد و با به‌‌کارگیری آن‌‌ها مسیر تکامل، رشد و ارتقای دانش را هموار کرد. آسیب‌‌ها و بایسته‌‌های دانش کلام را می‌‌توان در چند زاویۀ دانشی، روشی، متون و شرایط اجتماعی تحلیل و بررسی کرد. این نوشتار، با کاوش در کلام معاصر شیعۀ امامی، برخی آسیب‌‌ها و موانع را شناسایی کرده و به تناسب به ارائه برخی راهکارهای بایسته پرداخته است.
)