بررسی سندی و دلالی روایت "لَوْ عَلِمَ‏ ابوذر مَا فِی قَلْبِ سَلْمَان لَقَتَلَه" و نقد برداشت های نادرست

نوع مقاله : علمی پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار و عضو هیئت علمی دانشگاه قرآن و حدیث و عضو انجمن کلام اسلامی حوزه

2 دانشجوی دکتری رشتۀ کلام امامیه دانشگاه قرآن و حدیث

چکیده

روایت «لَوْ عَلِمَ‏ ابوذر مَا فِی قَلْبِ سَلْمَان لَقَتَلَهُ‏»، از روایات مشکل است و دو رویکرد متفاوت دربارۀ مدلول و معنای آن وجود دارد: رویکرد سلبی ـ تأویلی و رویکرد ایجابی. البته این رویکرد، مصون از سوءاستفاده نمانده است، چنانچه صوفیه آن را به معنای درستیِ فهم‌های ظاهری و شخصی‌شان از شریعت قرار داده‌اند و تکثرگرایان دینی آن را دلیلی بر حقانیت داشتن همۀ اندیشه ­ها و لزوم تسامح برای هر برداشتی از دین دانسته‌اند. در این نوشتار بر آنیم تا ضمن بررسی این روایت به لحاظ سندی و محتوایی، دلایل هر یک از رویکردهای موجود در تفسیر آن را توضیح دهیم تا نشان دهیم که استفاده‌های صوفیه و تکثرگرایان مدرن دینی، روش‌مند نبوده و با اصول فهم حدیث سازگار نیست.

کلیدواژه‌ها