TY - JOUR ID - 38828 TI - تمایز میان خالقیت و فاعلیت؛ نظریه ای ناتمام برای فرار از جبر و تفویض JO - فصلنامه تحقیقات کلامی JA - FTK LA - fa SN - 2345-3788 AU - طالقانی, سیدحسن AD - عضو هیأت علمی پژوهشگاه قرآن و حدیث؛ دانشجوی دکتری مذاهب کلامی دانشگاه ادیان و مذاهب، و عضو انجمن کلام اسلامی حوزه علمیه. Y1 - 2016 PY - 2016 VL - 4 IS - 12 SP - 27 EP - 42 KW - اصحاب حدیث KW - جبر KW - تفویض KW - فاعلیت انسان DO - N2 - در تاریخ تفکر بشری، مسئله فاعلیت انسان و تبیین ارتباط میان ارادة خدا و ارادة انسان، پاسخ های متعددی یافته و دیدگاه های مختلفی را پدید آورده است. در میان مذاهب اسلامی نیز کسانی با تأکید بر حاکمیت ارادة الهی و نفی فاعلیت انسان، به جبر گراییده و گروهی دیگر برای حفظ فاعلیت حقیقی انسان، به تفویض متمایل شدند. در میان جریان اصحاب حدیث، کسانی تلاش کرده اند راه حلی برای این مشکل تاریخی بیابند. « مفعول » و « فعل » با تمایز نهادن میان این نظریه  معتقد است، افعال بندگان اگرچه مخلوق و مفعول خداوند هستند، اما فعل او نیستند، بلکه حقیقتاً فعل انسان شمرده می شوند. به نظر می رسد، این تلاش با توجه به مبانی اصحاب حدیث در مسئلة فاعلیت، هم چنان گرفتار جبر است. UR - https://www.tkalam.ir/article_38828.html L1 - https://www.tkalam.ir/article_38828_42b8b5f58a1515bd6fd872f5910adc45.pdf ER -