بررسی انتقادی دیدگاه فخررازی در باب عدم حجیت خبر واحد در اعتقادات

نوع مقاله : علمی پژوهشی

نویسندگان

1 رییس انجمن کلام اسلامی حوزه

2 دانشجوی دکترا

چکیده

بحث حجیت یا عدم حجیت خبر واحد از مباحث روشی و تاثیر گذار در علم کلام است. در علم اصول فقه از این مسئله با عنوان «حجیّت خبر واحد» بحث می‌شود.( برای نمونه نگاه کنید به مظفر،۱۴05ق، ج2: صص62- 65؛ شیخ انصاری ، ۱۴۲۸ق، ج۱: 108).
با توجه به ادله‌ای که در علم اصول فقه بر اعتبار آن اقامه شده، نگرش رایج دانشمندان علم اصول آن است که خبر واحد فقط در حوزه فقه معتبر است؛ اما حجیَّت آن در اثبات عقاید محل اختلاف است. قول مشهور عالمان امامی مذهب عدم حجیت خبر واحد در عقاید است.
اهل سنت در حجیت خبر واحد اعتقادی دچار اختلاف هستند ؛ گرچه به حجیت آن به دلیل مفید علم بودن خبر واحد و عدم تفکیک میان اخبار آحاد فقهی و غیر فقهی از سوی صحابه و سلف، تمایل بیشتری دارند.
به اعتقاد فخررازی، خبر واحد تنها در حوزة فقه معتبر است. وی در اساس التقدیس به معصوم نبودن راویان، طعن صحابه نسبت به هم، وجود جعل در اخبار، روش های نادرست راویان در رد و اثبات روایات، عدم کتابت احادیث را علل عدم حجیت خبر واحد اعتقادی شمرده است. به نظر می‌رسد ادله اقامه شده از جانب ایشان، وافی به مقصود نیست. اهمیت مقاله حاضر به جهت شخصیت فخررازی که از عالمان برجسته و تأثیرگذار اشعری است. از بررسی مقالات گوناگون در مسأله خبر واحد اعتقادی مقاله‌ای تفصیلی که دیدگاه فخررازی را بررسی و نقد کرده باشد،یافت نشد.

کلیدواژه‌ها