ارزیابی رسالت تعاملی علم کلام با فلسفه در عصر حاضر

نوع مقاله : علمی پژوهشی

نویسندگان

1 گروه اموزشی فلسفه وکلام، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه قم ،ایران، قم

2 گروه فلسفه و کلام اسلامی, دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه قم, قم.ایران

3 دانشجوی دکترای فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه قم

چکیده

چکیده
بنا بر تحولات علمی بعد از رنسانس و آغاز زمینه ظهور شبهات کلامی مرتبط با علوم تجربی، ضرورت دارد تا تعامل بین این علوم به شیوه­ای علمی به دور از تعصب و جمود، احیا گردد، به گونه­ای که هر علمی جایگاه حقیقی و رتبه علمی و شناختی خود را حفظ کند. تا مرز بندی­هایی که توسط دانشمندان علوم تجربی میان علوم ایجاد شده است موجب دور افتادن علم کلام از روش فلسفی خود نگردد. به همین جهت علم کلام در راستای رسالت اثبات و دفاع از عقائد لازم است به شیوه­های نوین کلامی تجهیز گردد تا بتواند در برابر ادله طبیعت­گرایان برای این نوع تمایزات جدید برای علوم پاسخ­های مناسب ارائه دهد و این هدف بدون تحلیل جایگاه علم کلام و فلسفه و آگاهی از حیطه تعاملی این دو علم میسر نمی­باشد. لذا عدم برقراری تعامل بین فلسفه نظری و علم کلام در برابر شتاب طبیعت­گرایی، به معنای رضایت به تقسیم بندی­های موجود است و باعث فروکاستن ارزش علم کلام و رابطه تعاملی آن با سایر علوم می­گردد. لذا از آنجا که تعامل از ناحیه نقاط مشترک در علوم برقرار می­گردد، لازم است به چیستی و گستره موضوعی و روش و غایت علم کلام که تشکیل دهنده اجزای تعریف هر علمی می­باشند، نظری بیفکنیم تا در ضمن آن، تعاملش با فلسفه را نیز مورد بررسی قرار دهیم. بدین­سان روشن می­گردد که علم کلام در روش عقلی اثبات عقائد، با روش فلسفی از عقائد دینی ادیان دفاع می­کند و علم کلام نیز می تواند غایت فلسفه را با غایت علم کلام همسو سازد و با این نحوه تعامل می­توان بسیاری از شبهات وارده به ساحت عقائد دینی را که امروزه ناشی از خلط روشی علوم است رفع کرد.

کلیدواژه‌ها