بررسی و دقّت در گزاره‌های دینی بیانگر اهمیّت نقش و مسئولیّتی است که جامعه در تقویت و تضعیف ایمان دارد. موضوعی که در ادبیّات جامعه‌شناختی از آن با عنوان «تولید اجتماعی» یاد می‌شود و گستره معنایی آن را از شکل‌گیری، استمرار و تقویت تا تضعیف و زوال ایمان در موقعیّت‌ها، بافت‌ها یا ساختارهای اجتماعی متفاوت یا تحت‌‌تأثیر آن‌ها در نظر می‌گیرند. از این‌رو در صورت بروز ضعف ایمان فردی و پیامدهای آن، مسئولیّت، نه‌‌تنها بر عهده فرد، بلکه بر عهده جامعه نیز هست تا جایی‌که حتّی می‌توان از مسئولیّت بیشتر جامعه در تضعیف ایمان فردی، سخن گفت. مقاله حاضر کوشیده است تا نقش عوامل اجتماعی مؤثّر بر «ایمان» را با مراجعه به متون اسلامی و با شیوه «تحلیل مضمون» بررسی نماید. یافته‌ها نشان داد سه عامل در تولید اجتماعی ایمان نقش‌آفرینی می‌کنند: «پیوندهای اجتماعی» (شامل پیوندهای خانوادگی، دوستی‌ها و ارتباط میان افراد، پیامبران، رهبران معنوی و عالمان دینی)، «فرهنگ و سنّت‌های اجتماعی» و «بحران‌ها و موقعیّت‌های خاصّ اجتماعی» (همچون بلایا، فشارها و سختی‌های اجتماعی مانند موقعیّت جنگ و جهاد).
)